De 2 helden van Curaçao

Dit slavernijmonument ter ere van Tula staat op diverse plekken op Curaçao.Deze zomer ben ik voor het eerst in Curaçao geweest. Waar ik vooral een strandvakantie had verwacht, bleek dit eiland veel meer te hebben: een rijke culturele historie en prachtige natuur. 

Foto rechts: Dit slavernijmonument ter ere van Tula, leider van de opstand tegen slavernij, staat op diverse plekken op Curaçao.

Hoewel de indianen de oorspronkelijke bewoners van dit eiland waren, heeft het Nederlandse bedrijf West-Indische Companie Curaçao in 1634 gesticht. Deze onderneming zetelde in het huidige Fort Amsterdam en maakte dankbaar gebruik van de natuurlijke haven. Het succesvolste product dat hier overigens in en uit de boten ging, waren de slaven.

Nederlands in Caribisch gebied

Overal op Curaçao zijn nog steeds de Nederlandse invloeden zichtbaar. Overal op het eiland staan landhuizen in de beroemde stijl, die kenmerkend is voor Hollandse huizen uit de Gouden Eeuw. Deze stijl is uniek in het Caribisch gebied en staat inmiddels ook op de Unesco-werelderfgoedlijst. Ze mogen daarom niet worden gesloopt. Ook diverse plaatsnamen tonen het Nederlandse verleden: Willemstad, Julianadorp, Brievengat, Sint-Willibrordus en Westpunt.

Heeft Curaçao dan niets van zichzelf? Jawel, Curaçao telt 2 grote helden van eigen bodem. De ene heet Luis Brion. Als generaal streed hij in de 19e eeuw mee met Simón Bolívar, de grote verzetsstrijder van Zuid-Amerika. Zijn standbeeld staat op het plein dat zijn naam heeft gekregen. Dit plein ligt in hartje Willemstad in de wijk Otrobanda, tegenover de bekende Handelskade. Ook bestaat er sinds een kleine 2 jaar Brion-bier, speciaal voor Curaçao.

Het standbeeld van Luis Brion op het Brionplein
Het standbeeld van Luis Brion op het Brionplein

Tula: leider van de opstand tegen slavernij

De andere held heet Tula: de leider van de opstand tegen de slavernij in 1795. Samen met de andere slaven op de plantage Kenepa (dat ook bekend staat als Knip) vertelde hij landeigenaar Van Uytrecht dat ze niet meer voor hem wilden werken. Van Uytrecht vond dat ze hun klachten bij de luitenant-gouverneur op Fort Amsterdam neer moesten leggen. De groep opstandelingen groeide, maar uiteindelijk werd Tula gevangen genomen en geëxecuteerd. Op de plek waar dit gebeurde, staat nu monument van de 3 geëxecuteerden: Tula, Bastiaan Carpata en Pedro Wacao, Helaas is dit verder nogal een verlaten plek, tussen Kuredo en het Holiday Beach Hotel, waardoor het weinig aandacht krijgt. Aan de andere kant: op allerlei verschillende plekken op het eiland is een ander monument te zien, dat ook hiernaar refereert. Een vuist met een losse handboei.

Plantage Knip is inmiddels getransformeerd tot Tula Museum. Naast aandacht voor Tula, laat dit museum ook zien hoe slaven destijds leefden. Zo zien we daar de traditionele kleding en huisjes waarin ze leefden, Ter afleiding zongen slaven bijvoorbeeld veel, terwijl ze het eten van hun landeigenaar klaarmaakten. Om muziek te maken, gebruikten ze gewone gebruiksvoorwerpen. Terwijl onze gids daar het kai-orgel bedient, speel ik de wiri: een soort metalen kam. Hieruit komt een raspend geluid, als ik met een metalen staaf eroverheen ga.

Heel Curaçao oranje

Ook Museum Kura Hulanda besteedt uitgebreid aandacht aan dit verleden en trekt dit door naar het heden. Zo horen we ook hier dat de Nederlanders Curaçao als doorvoerplek voor de slaven gebruikten. We zien hier hoe klein de scheepsruimte is, waarin de slaven zaten toen ze van Afrika naar Curaçao kwam. Enkele kamers verder is er aandacht van de Ku Klux Klan, volgens het museum een direct gevolg van de slavernij. Toch is onze gids van dit museum niet negatief ten opzichte van blanken en Nederlanders. “Nee hoor, in mijn familie zitten ook blanken en Nederlanders. En als het Nederlands elftal voetbal, is het hele eiland oranje.”

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.