Met de komst van 2018 vonden 90 jaar geleden de Olympische Spelen in Amsterdam plaats. En ons land mocht in 1928 ook zelfs de Olympische Winterspelen organiseren, zo ontdekte ik afgelopen zomer in het Olympisch museum in Lausanne.
In 1928 vonden de Olympische Spelen plaats in Amsterdam: van 17 mei tot en met 12 augustus. Enkele jaren eerder had het Internationaal Olympisch Comité (IOC) besloten dat de Winterspelen – indien mogelijk – in hetzelfde land moesten plaatsvinden als de Zomerspelen. Na Frankrijk met Chamonix en Parijs in 1924 kreeg Nederland 4 jaar later die eer.
Geen Olympische Winterspelen in Nederland
Nederland legde de wens om beide Spelen te organiseren naast zich neer. Ook toen al kon ons land geen ijs en met name geen bergen garanderen. Zo week het IOC al bij de 2e editie van de Winterspelen af van haar eigen regels. De volgende 2 edities gingen wel weer volgens deze regels:
- 1932: Lake Placid en Los Angeles (Verenigde Staten)
- 1936: Garmisch Partenkirchen en Berlijn (Duitsland)
Na de Tweede Wereldoorlog verviel deze afspraak, maar tot 1992 werden beiden Spelen wel in hetzelfde jaar gehouden. Sinds 1994 vinden de Winterspelen in de even jaren tussen de Zomerspelen plaats.
Olympische Winterspelen naar Sankt Moritz
Na het afzeggen van Nederland meldden de Zwitserse steden Sankt Moritz, Davos en Engelberg zich aan voor de organisatie, zo is te lezen in ‘Kroniek van de Olympische Spelen’. Het IOC besloot in 1926 om aan Sankt Moritz de organisatie toe te kennen.
Deze stad hoopte hiervan vooral commercieel te profiteren. Op aandrang van de horeca vond het sportevenement daarom later plaats: van 11 tot en met 19 februari. Uitgerekend in die periode zorgde een warme wind voor dooi, dat bijna het complete programma verstoorde. Zo werd de 10 kilometer schaatsen na enkele ritten geschrapt. “Dat komt ervan als de belangen van de geldmannen worden gesteld boven die van de zuivere amateurs”, aldus een Nederlands blad.
Affiche van Jo Rovers
Zo’n 3 maanden later in 1928 vonden de Olympische Spelen plaats in Amsterdam. Naast het feit dat dit evenement in Nederland afspeelde, heeft ook de poster van Jo Rovers mij altijd erg gefascineerd. Hij heeft een hardloper getekend, die zowel met zijn linkerbeen als zijn linkerarm naar voren staat. Zo loopt echter niemand. Een hardloper zwaait zijn rechterarm namelijk naar voren, als hij zijn linkerbeen naar voren plaatst.
Ander bijzonder detail is dat dit de eerste Olympische poster is, waarop de Olympische ringen staan.
Opvallend genoeg gebruikt het IOC op haar site een andere poster van deze Olympische Spelen van 1928. Op dit affiche staat een ontblote atleet met een overwinningstak in zijn hand. Daarboven staat de Duitse tekst ‘Olympische Spiele 1928’. Volgens de Volkskrant hebben de erven van Rovers de rechten van de officiële poster nooit aan het IOC willen afstaan. Dit organiserend comité wil echter van alle affiches de auteursrechten hebben.
Uit een artikel van NRC blijkt overigens dat deze alternatieve poster helemaal geen Olympisch affiche is. Het is de omslag van een boek over deze negende Olympiade.
Niet de winst, maar een goede strijd
Ondanks het toegenomen belang van de commercie voor de sport laat ik thuis liever de oude, nostalgische tijden herleven. De tijd waarin de Spelen nog enkel waren voor amateurs. De tijd waarin Pierre de Coubertin de uitspraak deed: ‘Het belangrijke in het leven is niet de triomf, maar de strijd. Het essentiële is niet om te hebben gewonnen, maar om goed te hebben gestreden.’ Dit las ik aan het eind van het Olympische museum in Lausanne en daarom pronkt Rovers’ officiële poster hier inmiddels aan de muur.